Ciąża podwyższonego ryzyka

Statystycznie około 20% ciąż uznawanych jest przez lekarzy za ciąże nieznacznego ryzyka, zaś 5% uznawane jest za ciąże o ryzyku podwyższonym. W wielu przypadkach możliwe jest określenie prawdopodobnych powikłań ciąży z wyprzedzeniem, jednak częściej zdarza się, że problemy pojawiają się niespodziewanie i bez wcześniejszych ostrzeżeń. Sytuacja taka dotyczy przede wszystkim nastolatek oraz kobiet po 40 roku życia. Daje się jednak wskazać, iż powikłania najczęściej zdarzają się kobietom, które żyją w trudnych warunkach, są niedożywione, palą papierosy (nie tylko w trakcie ciąży), nadużywają alkoholu czy zażywają narkotyki.

Oczywiście, podwyższone ryzyko wystąpienia powikłań nie oznacza, że muszą one wystąpić, czy że dziecko urodzi się chore. Jest to jednak wskazówka dla rodziny i lekarza kobiety aby otoczyli ją szczególną uwagą i opieką. Wskazane jest również zapewnienie przyszłej matce i dziecku możliwie najlepszej opieki medycznej. Dlatego, często opieka lekarza rejonowego czy położnej jest niewystarczająca i konieczne są specjalistyczne konsultacje, najlepiej w konsultacyjnych poradniach przy klinice. W razie obaw, że dziecko urodzi się przedwcześnie, chore czy z powikłaniami poród również powinien odbywać się w specjalistycznej placówce.

Jedną z przyczyn uznania ciąży przez lekarza za ciążę podwyższonego ryzyka mogą być nasilające się uporczywe wymioty. Zdarzają się one najczęściej podczas pierwszej ciąży u młodych kobiet o podwyższonej wrażliwości. Ich przyczyną bowiem może być nadmiar stresu czy nieuświadomiony konflikt w rodzinie. Skutecznym środkiem zapobiegania występowaniu takich objawów jest zmiana środowiska. Często okazuje się bowiem, że już sam pobyt kobiety w szpitalu powoduje zanik wymiotów i unormowanie się stanu matki. Jednak w przypadku nasilania się wymiotów konieczna jest hospitalizacja. Mogą one prowadzić bowiem do odwodnienia organizmu, stąd często konieczne jest dodatkowe nawadnianie dożylne a niejednokrotnie nawet dożywianie przy użyciu kroplówki. Szczęśliwie, wymioty najczęściej ustępują samoistnie około 12 tygodnia ciąży.

Najpoważniejszym wskazaniem do uznania ciąży za podwyższonego ryzyka są natomiast krwawienia i wcześniejsze poronienia. Często zdarza się bowiem, że źle ukształtowany zarodek obumiera w łonie matki, które nie zdaje sobie nawet sprawy, że była w ciąży. W przypadku ponownego zajścia w ciążę kobiety i ustalenie przez lekarza, iż wcześniej poroniła kluczowe jest ustalenie przyczyny poronienia. Mogą to być nieprawidłowości genetyczne, zaburzenia hormonalne czy chromosomalne oraz nieprawidłowości i schorzenia immunologiczne. Jeżeli kobieta straciła dziecko raz lekarz powinien zapytać o to, czy w jej rodzinie zdarzały się już takie przypadki oraz czy praca, którą wykonuje nie jest ciężka fizycznie bądź szkodliwa dla zdrowia. Zupełnie inaczej wygląda procedura w przypadku dwukrotnego poronienia. Konieczne jest bowiem przeprowadzenie badań dotyczących funkcjonowania tarczycy oraz poziomu przeciwciał antyfosfolipidowych. Badania takie pozwalają na wykluczenie zaburzeń układu odpornościowego, jako przyczyny poronień. Trzykrotna utrata dziecka stanowi wskazanie dla wykonania dodatkowych testów genetycznych, biopsji błony śluzowej oraz badania prawidłowej budowy narządów rodnych. Szczególnie wystąpienie u kobiety mięśniaka macicy stanowi poważne powikłanie. Ich operacyjne usunięcie pozostawia bowiem blizny, które mogą się stać przyczyną problemów zajścia kobiety w ciążę. Dlatego decyzja o poddaniu się operacji powinna być podejmowana ostrożnie i po wykonaniu wszelkich badań. Jeżeli okaże się, że jest ona konieczna najbezpieczniejszą metoda jej wykonania jest laparoskopia.

W najbardziej skrajnym i dramatycznym przypadku ciąża może się okazać pozamaciczna. Dziecko zamiast w macicy zaczyna się rozwijać w jajowodzie, szyjce macicy czy jamie brzusznej matki. Powikłanie tego typu stanowi ogromne zagrożenie dla życia matki a w wielu przypadkach może się również skończyć jej bezpłodnością. Silne bóle brzucha, które występują w połączeniu z parciem na odbyt, wymiotami, uczuciem osłabienia i omdlenia, stanowią wskazanie na konieczność jak najszybszego znalezienia się kobiety w szpitalu. Operacja jest konieczna aby uratować życie matki! Dlatego nie można pod żadnym pozorem bagatelizować tego typu objawów.