Kiedy dziecko ma swoje tajemnice

Pierwsze tajemnice dziecko posiada już około 2. roku życia. W zasadzie tajemnica to może zbyt duże słowo. Maluch próbuje po prostu zataić pewne informacje, które są związane z czymś zakazanym, niedozwolonym i zwyczajnie nie chce, aby rodzice się o tym dowiedzieli. Zatem jeśli Twój niespełna dwuletni dzieciak siedzi cichutko w swoim pokoju i co jakiś czas zerka na Ciebie, możesz się spodziewać, że jest coś o czym jeszcze nie wiesz, a co może Cię zdenerwować. Kiedy brzdąc pomaluje kredkami ścianę, zepsuje Twoje ulubione korale, rozsypie po podłodze Twoje dokumenty, to zazwyczaj będzie starał się to ukryć dopóki to możliwe. Oczywiście zdarzają się dzieci, które same podchodzą do rodziców i informują skruszone, że zrobiły coś złego, jednak takie zachowanie należy zdecydowanie do rzadkości.

Wraz z rozwojem psychicznym dziecka zmienia się jednak sposób pojmowania przez niego pojęcia 'tajemnica'. Dzieci w wieku przedszkolnym, podobnie jak dwu- czy trzylatkowie, przede wszystkim stosują tajemnice w celu zakamuflowania pewnych wydarzeń, które według nich nie powinny dojść do uszu rodziców. Maluchy często dzielą swoje tajemnice z kolegami z przedszkola czy rodzeństwem, dlatego ważny jest dla nich sam fakt, że posiadają kompanów z którymi tajemnica jest utrzymywana. Brzdąc zaczyna więc czuć się w pewien sposób wyróżniony, z powodu tego, że jest coś o czym wie on i ewentualnie jego znajomi, natomiast nie wiedzą rodzice czy dzieci spoza wtajemniczonej grupy. Ponadto czuje on wtedy, że jest w pewien sposób siłą sprawczą i jest coś co zależy tylko od niego. Malec może bowiem w zależności od własnego nastroju i upodobania wyjawić komuś swoją tajemnicę lub nie. Posiada zatem coś co jest jego własnością i samo może decydować co z tą własnością zrobi. Poza tym, posiadanie tajemnicy jest wśród innych dzieci sprawą prestiżu. To, że dziecko wie coś, czego nie wiedzą inne dzieci, czyni je bardziej atrakcyjnym w ich oczach. Ponadto w świecie dziecięcym działa żywo zasada wymiany – jeśli ja zdradzę Ci moją tajemnicę, to Ty kiedyś zdradzisz mi swoją. Wspólne tajemnice są więc również spoiwem łączącym dzieci w grupki rówieśnicze. Maluch czuje się związany ze swoją grupką. Ponieważ jest coś co wiedzą tylko osoby z tej właśnie grupy. Ponadto muszą one wspólnie dbać o to, aby tajemnica nie dostała się do uszu innej, konkurencyjnej paczki. Często te podziały przebiegają na linii dziewczynki kontra chłopcy. Dziewczyny mają więc swoje 'kobiece' sekrety, których chłopaki nie mogą poznać. Podobnie chłopcy, snują tajemnicze opowieści i z całego serca dbają, aby żadna dziewczyna nie dowiedziała się co jest ich treścią.

Pomimo tego, że tajemnice są tak ważną częścią życia dziecka – to ich utrzymanie jest dla malucha ogromnie trudne. Większość tajemnic prędzej czy później wychodzi na jaw, dziecko choć się stara, nie może powstrzymać się od ich wyjawienia. Co więcej, rodzice zwykle nie mają trudności z rozpoznaniem, że ich pociecha coś ukrywa. Zaczyna się ona wtedy zachowywać w sposób nienaturalny, spogląda dziwnie na rodziców błyszczącymi oczyma, a wręcz samo informuje rodzica – 'ja coś wiem, ale nie powiem'. Tajemnice dzieci nie mają zazwyczaj jakiejś szczególnej treści, która jest warta ukrycia. Dla dziecka pojęcie tajemnicy miesza się z pojęciem plotki. Stara się więc ono stworzyć sekret nawet z tego, że dzisiaj w przedszkolu bawiło się z Kamilem, albo, że wczoraj do przedszkola przyszła nowa koleżanka.

Warto więc ze spokojem i wyrozumiałością podejść do tajemnic dziecka. Lepiej nie starać się na siłę wyciągnąć informacji, które dziecko ukrywa. Jeśli pozwolimy mu mieć swoje sekrety, to dziecko poczuje, że traktujemy je z powagą i szacunkiem. Będzie mogło również bardziej odczuć odrębność swojego 'ja' od rodzica i poczuć się kimś dojrzałym i dorosłym.

Tajemnice mogą stać się także sprzymierzeńcem rodziców. Można wykorzystać je sprytnie jako jedno z narzędzi wychowawczych. Kiedy nasze dziecko jest niejadkiem, możemy przykładowo zaproponować mu: 'teraz ładnie i szybko zjedz cały obiadek, jak tatuś przyjdzie i zobaczy pusty talerz z pewnością będzie zaskoczony co stało się z Twoim obiadkiem”, albo „Poukładaj teraz swoje zabawki w szafce, ale tak, żeby nikt nie wiedział. Zosia nie będzie mogła ich znaleźć i dzięki temu nie będzie się już bawić Twoimi rzeczami.”

Oczywiście zwróć uwagę na to, aby dziecko przechowywało tylko tajemnice o neutralnym lub pozytywnym wydźwięku jak na przykład niespodzianki. Nie angażuj go w przechowywanie złych sekretów np. mówiąc dziecku „tylko pamiętaj, nie mów tacie, że kupiłam sobie dzisiaj buty, on nie może się o tym dowiedzieć”. Niech dziecko traktuje tajemnicę jako coś dobrego i niech ma świadomość, że sekret to coś ważnego, co trzeba traktować poważnie.