Kiedy stosować mleko syntetyczne i jakie wybrać?
Statystycznie najczęstszymi powodami zaprzestania karmienia dziecka mlekiem matki jest jej powrót do pracy, bądź brak pokarmu. W przypadku braku pokarmu konieczna jest konsultacja z lekarzem pediatrom albo konsultantem laktacyjnym. Przyczynami braku pokarmu mogą być bowiem nieprawidłowe przystawianie dziecka do piersi, czy stres. Niejednokrotnie problemy takie daje się rozwiązać i ponownie wznowić karmienie piersią. Jeżeli jednak brak pokarmu ma swoją przyczynę w bardziej skomplikowanych i złożonych dolegliwościach (np. zaburzenia hormonalne), a dziecko nie skończyło jeszcze czterech miesięcy, podanie mleka syntetycznego może okazać się konieczne. Zdrowym, rozwijającym się prawidłowo dzieciom pediatrzy najczęściej zalecają podawać mleko oznaczone cyfrą 1, tzw. mleko modyfikowane początkowe, gdyż jest ono najbardziej zbliżone składem do pokarmu matki.
Powrót kobiety do pracy również nie musi oznaczać odstawienia pokarmu naturalnego i zastąpienia go syntetycznym. Jeżeli laktacja utrzymuje się u kobiety na stałym poziomie, może ona przed wyjściem do pracy odciągnąć odpowiednią ilość pokarmu. Wystarczającą dziecku do czasu jej powrotu do domu, zaś wieczorne karmienie może się wtedy odbywać zupełnie naturalnie.
Jeżeli dziecko kończy czwarty miesiąc życia i przez cały ten okres karmione było mlekiem matki nie należy nic zmieniać, jeżeli jednak spożywało ono pokarm syntetyczny początkowy, konieczne jest zastąpienie konieczne jest zastąpienie go na tzw. mleko następne (oznaczane cyfrą 2). Różni się ono od pokarmu początkowego składem i jest bardziej dostosowane do rosnących potrzeb dziecka. Również w tym przypadku należy jednak pamiętać, że decyzję o ewentualnej zmianie pokarmu syntetycznego powinien podejmować lekarz pediatra a samodzielne podejmowanie takiej decyzji przez rodziców jest absolutnie zabronione.
Kolejnym etapem życia, który wymaga zmiany mleka syntetycznego jest skończenie przez malucha pierwszego roku życia. Malec potrzebuje w tym okresie znacznie więcej witamin i składników mineralnych niż niemowlę, a zatem mleko następne staje się dla niego nieodpowiednie. Konieczne jest przejście na tzw. mleko junior, które dostosowane jest dokładnie do potrzeb dziecka w wieku kilkunastu miesięcy. Oczywiście, ta zmiana również powinna być dokładnie omówiona i skonsultowana z lekarzem, gdyż mogą wystąpić dodatkowe czynniki, które stanowią przeciwwskazanie dla zmiany diety malca, czynnikiem takim są np. alergie.
Jeszcze inaczej prezentuje się sytuacja, jeżeli konieczne jest odstawienie mleka naturalnego a w najbliższej rodzinie dziecka (mama, tata czy rodzeństwo) są alergicy. Występowanie alergii wśród domowników oznacza bowiem podniesione ryzyko zachorowania u dziecka. Dlatego zamiast podawać standardowy pokarm syntetyczny lekarze zalecają podawanie tzw. mleka hipoalergicznego, oznaczanego na opakowaniu jako HA. Charakteryzuje się ono tym, że białka w nim zawarte zostały poddane częściowej hydrolizie, czyli rozbiciu na drobniejsze cząstki. Dzięki temu alergizuje ono znacznie mniej niż mleko klasyczne. Jeżeli u dziecka stwierdzono już objawy alergii pokarmowej, bóle brzucha, kolki, ulewania, biegunki czy zaparcia (może to stwierdzić tylko lekarz), często konieczne jest podawanie mieszanki mlekozastępczej, leczniczej – tzw. hydrolizatu.
Kolejnym przeciwwskazaniem dla podawania dziecku mleka syntetycznego może się okazać wrodzona nietolerancja laktozy. Laktoza to tzw. cukier mlekowy, do którego strawienia konieczny jest specjalny enzym – laktaza. Wrodzona nietolerancja na laktozę oznacza, że dziecko nie może spożywać pokarmów, w których występuje ten rodzaj cukru, w tym mleka modyfikowanego. W zależności od stwierdzonych przez lekarza objawów konieczne jest podanie zamiennika, którym może być np. mleko sojowe, hydrolizat czy mleko o obniżonej zawartości laktozy.
Często zdarza się również, że na skutek niedojrzałości przewodu pokarmowego dochodzi do tzw. ulewania. Objawia się ono tym, że z ust dziecka po zjedzeniu wycieka niewielka ilość zważonego mleka. W przypadku częstego i obfitego ulewania pokarmu przez dziecko, najczęściej w pierwszych miesiącach życia większości niemowląt, lekarz może zalecić konieczność podawania tzw. mleka antyrefluksowwego (oznaczone na opakowaniach literami AR). Jest to specjalna mieszanka, która zawiera dodatkowe składniki, jak mączka chleba świętojańskiego, kleik ryżowy czy skrobię ziemniaczaną, które powodują zagęszczenie pokarmu, a dzięki temu zmniejszenie ulewania.