Konieczność dokarmiania

Niezwykle ważne dla noworodka jest aby od początku swojego życia karmiony był pokarmem matki. Najważniejsza jest oczywiście siara, stanowiąca pierwszy pokarm po porodzie i posiadająca największą ilość składników mineralnych oraz przeciwciał chroniących malucha przed zachorowaniem. Jednak zdarzają się sytuacje, gdy karmienie dziecka przez matkę jest niezwykle trudne bądź nawet niemożliwe. Istnieje bowiem wiele czynników, które mogą ograniczyć lub powstrzymać laktację.

Najpopularniejszym czynnikiem wpływającym na zmniejszenie ilości pokarmu matki jest cesarskie cięcie. Brak stymulacji hormonalnej wynikający z „nie-naturalnego” sposobu urodzenia dziecka potrafi niejednokrotnie opóźnić, a czasem całkowicie zablokować produkcję pokarmu u matki. Dlatego ważne jest aby matka przystawiła dziecko do piersi jak najszybciej. W większości przypadków sposób taki daje pozytywne rezultaty, czasami jednak zdarza się, że matka jest zbyt zmęczona po porodzie aby od razu zacząć karmić. Właśnie zmęczenie oraz leki podawane w trakcie porodu mogą stanowić przeciwwskazanie do natychmiastowego rozpoczęcia karmienia piersią. Stan ten może się przeciągać bądź nasilać w zależności od tego, jak ciężki był poród. Podobnie przeciwwskazaniem do karmienia może być stan zdrowia dziecka. Klasycznym i najpowszechniejszym przykładem takiego przypadku jest dziecko, które jest wcześniakiem. Jego organizm nie potrafi jeszcze przyjmować pokarmu i właściwie z niego skorzystać, a dodatkowo przez jakiś czas nie może on opuszczać inkubatora.

Czynnikiem, który uniemożliwia karmienie piersią bywa również stres jaki przeżywa matka. Jego zbyt duże nasilenie może zastopować wydzielanie się prolaktyny, która stanowi główny hormon odpowiedzialny za wydzielanie pokarmu, laktację. Często jednak zdarza się również, że karmienie uniemożliwiają problemy z brodawkami. Jeżeli są zbyt płaskie lub wklęsłe dziecko nie może właściwie uchwycić piersi matki. Rozwiązaniem takiego problemu jest najczęściej tzw. „wyciąganie” brodawek. Może do tego posłużyć laktator, który jednocześnie stymuluje laktację, bądź masowanie brodawek, w przypadku braku laktatora. Oczywiście podczas całego procesu należy przystawiać dziecko do piersi możliwie często, aby sprawdzić, w którym momencie karmienie będzie już możliwe.

Niemożliwość karmienia dziecka piersią oznacza konieczność dokarmiania go mlekiem modyfikowanym. Decyzja ta należy jednak do lekarza i nie może jej podejmować sama matka. Wskazaniem do dokarmiania może być duży spadek masy ciała dziecka (do 10% masy urodzeniowej), bądź nieskuteczność dokarmiania. Zauważmy przy tej okazji, że nie każda utrata wagi stanowi wskazanie do dokarmiania. Uznaje się bowiem, że zmniejszenie wagi ciała dziecka zaraz po urodzeniu o ok. 5-7% jest czymś całkowicie normalnym i w zasadzie oczekiwanym. Dopiero przekroczenie granicy 7-10% daje podstawę do interwencji specjalisty.

Jeżeli jednak decyzja o konieczności dokarmiania zostanie przez lekarza podjęta, to również od niego zależeć będzie ile i jakiego mleka należy dziecku podać. Przykładowo,, występowanie w rodzinie przypadków alergii (np. u rodziców czy rodzeństwa) skłania lekarzy najczęściej do podawania produktów bezmlecznych. Natomiast, jeżeli nie stwierdzono alergii, podaje się najczęściej mleko modyfikowane początkowe. Jak zaznaczyliśmy jednak na początku tego artykułu, podanie dziecku mleka syntetycznego nie musi oznaczać końca karmienia piersią. Bardzo często zdarza się, że mamy, które początkowo nie miały pokarmu, potem bez problemu karmiły dziecko piersią przez wiele miesięcy. Psychologowie zaznaczają również, że mocno zestresowanej mamie, która przez to nie produkuje wystarczającej ilości pokarmu, pomaga widok najedzonego i uspokojonego dziecka. Redukuje stres i odblokowuje produkcję prolaktyny. Metoda taka jest jednak w dużym stopniu zależna od indywidualnych uwarunkowań i zależy zarówno od matki jak i od dziecka.

Oczywiście, zdarzają się również takie przypadki, kiedy dziecko, które zasmakowało w pokarmie syntetycznym nie chce już ssać piersi. W takim przypadku karmienie powinno odbywać się przy użyciu strzykawki i palca – dobrze jest początkowo poprosić o pomoc położną, która dokładnie wytłumaczy matce jak należy prawidłowo dokarmiać dziecko oraz jak robić to najefektywniej. Najprostszą i najskuteczniejszą, w większości przypadków, metodą jest włożenie dziecku do buzi palca i jednocześnie strzykawki. Gdy tylko dziecko zacznie odruchowo ssać palec należy delikatnie naciskać tłok strzykawki, wprowadzając tym samym pokarm do buzi dziecka.

Należy również pamiętać, konieczność dokarmiania nie oznacza, że kobieta nie jest pełnowartościową mamą. Jest raczej spowodowana wieloma czynnikami, które są często niezależne od woli i możliwości rodziców. Dlatego niemożliwość dokarmiania w żadnym stopniu nie zwalnia młodej mamy z innych obowiązków macierzyńskich. A wszelkie problemy są najczęściej przejściowe i same rozwiązują się kiedy tylko i matka i dziecko zaczynają się lepiej poznawać i swobodniej czuć we własnym towarzystwie.